عکاسی ماکرو

آشنایی با عکاسی ماکرو

عکاسی کلوز آپ و ماکرو بیننده ها را به دنیایی دیگر که کمتر دیده شده می برد. مثلا عکس هایی زیبا از دنیای حشرات که جزئیات ارائه شده در آن ها بسیار زیبا و خیره کننده است. عکاسی ماکرو باعث می شود که ما به دنیای اطراف جور دیگری نگاه کنیم به گونه ای که جزئیات برایمان اهمیت بیشتری پیدا می کنند اما اساساً عکاسی ماکرو تکنیک های خاص و منحصر به فرد خودش را دارد.

در واقع این نوع عکاسی بسیار به تکنیک و تجهیزات وابسته است. از آنجا که جزئیات نهایی در عکس ماکرو اهمیت ویژه ای دارد، عکاسی ماکرو به لنز هایی با شارپنس بالا و تکنیک های عکاسی دقیق نیازمند است. مفاهیمی مثل بزرگنمایی، اندازه سنسور، عمق میدان و انکسار، همه و همه در عکاسی ماکرو مفهوم جدیدی پیدا می کنند.

اصول عکاسی ماکرو

بزرگنمایی

بزرگنمایی در واقع یعنی سوژه شما با چه اندازه ای در مقایسه با اندازه واقعی آن بر روی سنسور قرار می گیرد. به عنوان مثال اگر اندازه عکس بر روی سنسور شما % ۲۵ اندازه واقعی سوژه است در آن صورت میزان بزرگنمایی ۱:۴ یا ۰.25X است. در واقع هر چه بزرگنمایی شما بیشتر باشد جسم کوچکتری می تواند کل فریم را پر کند.

تنها دو خصوصیت لنز تعیین کننده میزان بزرگنمایی هستند. فاصله کانونی و فاصله فوکوس. هر چه فاصله فوکوس کمتر باشد یعنی لنز بتواند در فاصله کمتری از سوژه فوکوس کند بزرگنمایی در آن فاصله کانونی خاص بیشتر است. همچنین فاصله کانونی بیشتر هم بزرگنمایی بیشتری به همراه دارد.لنز های ماکروی واقعی سوژه را با اندازه واقعی خود بر روی سنسور ثبت می کنند (و به آن ها لنز های ماکرو ۱:۱ یا ۱.0X گفته می شود.) در واقع از لحاظ فنی یک لنز زمانی ماکرو حساب می شود که بتواند به بزرگنمایی ۱:۱ برسد اما اگر سخت گیرانه به موضوع نگاه نکنیم کلمه ماکرو برای عکاسی لنز های کلوز آپ که گاهی بزرگنمایی آن ها یک دهم لنز های ماکرو واقعی (یعنی ۱:۱۰ ) نیز است اطلاق می شود.

متأسفانه بزرگنمایی اطلاعاتی در مورد اندازه کوچکترین سوژه ای که می تواند فریم را پر کند نمی دهد چرا که این به اندازه سنسور بستگی دارد و این روز ها سنسورها با اندازه های بسیار مختلفی وجود دارند. البته مشخصاً برای یک لنز ماکروی خاص هر چه سنسور کوچکتر باشد توانایی عکاسی از اجسام کوچکتر در آن بیشتر است.

اف/استاپ مؤثر

برای این که یک لنز بتواند در فاصله نزدیکتری فوکوس کند، مکانیزم لنز باید از سنسور دور شود. برای بزرگنمایی های کم این فاصله خیلی زیاد نیست و در نزدیکی های فاصله کانونی است اما برای بزرگنمایی های ۰.25X یا ۰.5X این فاصله زیاد می شود به طوری که برای بزرگنمایی 1X این فاصله به اندازه دو برابر فاصله کانونی می رسد. مهم ترین تأثیر این اتفاق این است که اف-استاپ مؤثر لنز افزایش می یابد و این اتفاق باعث افزایش عمق میدان، بالا رفتن زمان نوردهی و بالا رفتن احتمال انکسار است. به این دلیل از کلمه مؤثر استفاده کردیم که برخی از دوربین ها اف-استاپ صحیح را نشان نمی دهند هر چند که در برخی دیگر اف-استاپ تغییر می کند.

به عنوان یک قانون ساده در بزرگنمایی ۱:۱ میزان اف- استاپ مؤثر در زمان عکاسی دو استاپ بیشتر از میزان تنظیم شده دوربین است. به عنوان مثال در  زمانی که دیافراگم شما ۲,۸/f است در واقع با ۵,۶/f عکاسی می کنید و زمانی که در ۸/f هستید با ۱۶/f عکاسی صورت می پذیرد. البته معمولاً نیازی نیست که عکاس این موضوع را مد نظر قرار دهد چرا که سیستم نورسنجی دوربین به صورت خودکار در زمان محاسبه میزان نوردهی این کاهش نور را مد نظر قرار می دهد. به طور کلی در هر بزرگنمایی می توان f/stop موثر را با فرمول زیر محاسبه کرد.

اف استاپ = اف استاپ موثر * (۱+بزرگنمایی)

به عنوان مثال اگر با بزرگنمایی ۰.5X عکاسی کنید. اف-استاپ مؤثر برای ۴/f چیزی بین ۵۶/f و ۶,۳/f خواهد بود. در عمل این بدان معنی است که شما زمانی دو یا سه برابر برای نوردهی نیاز خواهید داشت و این قضیه تاثیر مهمی در این که عکس را بر روی دست می توانید بگیرید یا خیر خواهد گذاشت. استفاده از تیوب های گسترش دهنده (extension tube) فاصله کانونی برای تبدیل لنز های معمولی به لنز های ماکرو به همین دلیل است.

عمق میدان عکس های ماکرو

هر چه بزرگنمایی یک سوژه بیشتر باشد، عمق میدان کمتر خواهد شد. در عکاسی ماکرو عمق میدان به شدت کاهش می یابد و گاهی به چند میلیمتر می رسد. به همین دلیل عکس های ماکرو باید در اف/استاپ های بالا گرفته شوند تا عمق میدان لازم را به دست آورند. توجه داشته باشید که عمق میدان از فاصله کانونی مستقل است یعنی یک لنز ۱۰۰ میلیمتر با بزرگنمایی ۰.5X همان عمق میدانی را دارد که یک لنز ۶۵ میلیمتری با بزرگنمایی مشابه ۷۰.5X نتیجه می دهد.